Βιωσιμότητα

Τί σημαίνει “βιωσιμότητα”;

Όταν ασχολούμαστε με τη βιωσιμότητα συχνά σκεφτόμαστε τη διάρκεια, τη μακροζωία και το σεβασμό στο περιβάλλον. Γενικά, μια βιώσιμη πρακτική είναι μια πρακτική που λαμβάνει υπόψη την υγεία του μέλλοντος. Εντούτοις, αυτή η ιδέα δεν αναφέρεται μόνο στο φυσικό και υλικό κόσμο, αλλά ισχύει επίσης για τη σκέψη, τις πεποιθήσεις, την ανθρώπινη συμπεριφορά και την κοινωνία σαν σύνολο.

Ποια πράγματα δεν είναι “βιώσιμα”;

 Oποιεσδήποτε πράξεις μας δεν πληρούν τα προαναφερθέντα στοιχεία της βιωσιμότητας, θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως “μη βιώσιμες πρακτικές”. Μία μη βιώσιμη πρακτική είναι αυτή που έχει ανισόρροπο, αρνητικό αποτέλεσμα, το οποίο με τον καιρό θα επηρεάσει άσχημα το άτομο, την κοινωνία ή/και το περιβάλλον. Μία κλασική περίπτωση είναι η τωρινή μας χρήση του πετρελαίου ως το κύριο μέσο ενέργειας. Αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί μη βιώσιμο, επειδή το πετρέλαιο είναι κατά ένα μεγάλο μέρος μη ανανεώσιμο και η καύση του είναι καταστρεπτική για το περιβάλλον. Οποιαδήποτε τεχνική που προκαλεί αμετάκλιτη μείωση των πόρων ή μακροπρόθεσμη περιβαλλοντική ρύπανση είναι μη βιώσιμη. Παρομοίως, αν μια επιχείρηση παράγει μεγάλα ποσά ρυπογόνων υποπροϊόντων κατά την παραγωγή μολύνοντας το περιβάλλον, αυτό θα θεωρούταν μη βιώσιμη πρακτική ανεξάρτητα από το τι παράγει.

Μπορείτε να μου δώσετε ένα παράδειγμα “μη βιώσιμης” πρακτικής;

 Eάν τα υλικά ή η γνώση που χρησιμοποιείται στην παραγωγή ενός προϊόντος δεν είναι της υψηλότερης γνωστής ποιότητας, πολύ συχνά η ακεραιότητα εκείνου του προϊόντος υποβιβάζεται εγγενώς οδηγώντας στην ενδεχόμενη δημιουργία περισσότερων αποβλήτων, όταν αποτυγχάνει εκείνο το προϊόν ή γίνεται ξεπερασμένο. Λαμβάνοντας υπόψη το τρέχον σύστημα κέρδους μας, όλα παράγονται με έμφυτη αυτήν την αδυναμία λόγω της ανάγκης να ανταγωνιστούν για το μερίδιο αγοράς. Με άλλα λόγια, εάν δύο επιχειρήσεις ανταγωνίζονται για να δημιουργήσουν ένα ορισμένο αντικείμενο και οι δύο θα πρέπει να έχουν στρατηγική στα υλικά και τα σχέδια που χρησιμοποιούν, υποβιβάζοντας πολύ συχνά την ποιότητα για χάρη του κέρδους. Το αποτέλεσμα είναι ένα προϊόν που αναλώνεται πολύ γρηγορότερα από ένα προϊόν που του δόθηκε η μέγιστη προσοχή και τα υψηλότερης ποιότητας υλικά, κάτι που δημιουργεί όλο και περισσότερα απόβλητα.

Mα η βιομηχανία δεν παράγει τα καλύτερα αγαθά που μπορεί;

 Ένα γνωστό σλόγκαν της βιομηχανίας είναι ότι παράγει «τα καλύτερα αγαθά στις καλύτερες τιμές». Αυτό δεν μπορεί στο σύστημά μας για δύο λόγους:

1) Εάν μια επιχείρηση επρόκειτο να χρησιμοποιήσει το καλύτερο σχέδιο και τα καλύτερα υλικά, θα είχε μάλλον ένα πολύ υψηλότερο κόστος παραγωγής και θα έχανε πιθανώς τον ανταγωνισμό, καθώς οι άλλες επιχειρήσεις που θα διέθεταν το ίδιο προϊόν σε χαμηλότερη τιμή, θα έκαναν περισσότερες πωλήσεις.

2) Εάν τα προϊόντα είχαν μεγάλη διάρκεια ζωής, οι άνθρωποι δεν θα χρειαζόταν να τα αντικαθιστούν επανειλημμένα, να αναβαθμίζουν και να επισκευάζουν μέρη τους και ένα τεράστιο ποσό εισοδήματος και θέσεων εργασίας θα χανόταν από τη βιομηχανία, πράγμα που θα επιβράδυνε την οικονομία, καθώς θα μειωνόταν ο καταναλωτισμός και συνεπώς, η ροή του χρήματος.

Γιατί είναι μη βιώσιμη η πρακτική της βιομηχανίας;

 Γιατί η έμφυτη ανεπάρκεια του οικονομικού συστήματος δημιουργεί τελικά τα περιττά πολλαπλάσια, τα απόβλητα και τη ρύπανση.

Τί είναι μία “μη βιώσιμη ιδεολογία”;

 Μια μη βιώσιμη ιδεολογία είναι αυτή που οδηγεί εγγενώς ένα πρόσωπο ή μια ομάδα στις μη βιώσιμες πρακτικές. Για παράδειγμα, ο λόγος που κάποιες εγκαταστάσεις παραγωγής θα χρησιμοποιήσουν φτωχά υλικά για να δημιουργήσουν μη βιώσιμα προϊόντα και να παράγουν επίσης ένα δυσανάλογο ποσό αποβλήτων είναι στην πραγματικότητα το αποτέλεσμα μιας μεγαλύτερης δύναμης, γνωστής ως χρηματικό σύστημα ή σύστημα κέρδους. Σε ένα σύστημα κέρδους, δεν υπάρχει καμία ανταμοιβή για τη βιωσιμότητα, γιατί το σύστημα είναι χτισμένο πάνω στον ανταγωνισμό και την ανανέωση. Σε τέτοιες περιστάσεις, η βιωσιμότητα έρχεται πάντα σε δεύτερη μοίρα, γιατί η επιβίωση μιας επιχείρησης είναι βασισμένη στο κέρδος και το κέρδος είναι εν μέρει βασισμένο στη μείωση των δαπανών και την επέκταση του εισοδήματος.

Ποιες ιδεολογίες ανταμοίβονται στο τωρινό χρηματικό σύστημα;

 Επομένως, οι μη βιώσιμες πρακτικές που υπάρχουν σε όλες τις βιομηχανίες είναι το αποτέλεσμα μιας ελλοχεύουσας ρωγμής στην ίδια την ιδεολογική οικονομική δομή.

Θεωρητικά, οι περισσότεροι θα συμφωνούσαν ότι η ύπαρξη αφθονίας πόρων μαζί με τα προϊόντα που αποτελούνται από τα πιο ανθεκτικά υλικά για τη μέγιστη βιωσιμότητα και αποδοτικότητα είναι καλό πράγμα. Εντούτοις, αυτές οι έννοιες δεν ανταμείβονται στο τρέχον παγκόσμιο χρηματικό μας σύστημα. Αυτό που ανταμείβεται είναι η έλλειψη. Η έλλειψη και η προγραμματισμένη αχρήστευση ανταμείβονται βραχυπρόθεσμα, γιατί αυτά δημιουργούν άμεση επιστροφή κέρδους, ενώ επίσης δημιουργούν περισσότερες θέσεις εργασίας. Δυστυχώς, αυτή η βραχυπρόθεσμη ανταμοιβή επιφέρει μακροπρόθεσμη καταστροφή.

Είναι βιώσιμο το τωρινό σύστημα ανταγωνισμού και κέρδους;

Το ελεύθερο επιχειρηματικό σύστημα, μαζί με όλες τις άλλες υποομάδες, όπως ο κομμουνισμός, ο σοσιαλισμός και ο φασισμός, είναι μια μη βιώσιμη ιδεολογία, γιατί έχει μια έμφυτη ροπή προς την περιβαλλοντική και κοινωνική κατάχρηση. Ένας κόσμος που ανταγωνίζεται για την εργασία, τους πόρους, και την επιβίωση είναι ένα μη βιώσιμο σύστημα εγγενώς, γιατί στερείται μια εξωτερική και περιβαλλοντική-κοινωνική συνείδηση.

Ποια θα μπορούσε να είναι μια βιώσιμη νοοτροπία;

Παρόλο που αυτή η ερώτηση θα επιφέρει συνεχώς νέες απαντήσεις καθώς η ανθρώπινη εξέλιξη συνεχίζεται, σήμερα έχουμε μια έννοια που λέγεται “επιστημονική μέθοδος”. Πολύ απλά, η επιστημονική μέθοδος είναι μια διαδικασία έρευνας που χρησιμοποιεί τις πιο σύγχρονες μεθόδους, μετρήσεις, δοκιμές και πειραματισμούς για να καταδείξει την ορθότητα μιας κατανόησης ή μιας πιθανής ανάλυσης σε ένα ορισμένο πρόβλημα.

Πώς λειτουργεί πρακτικά η “επιστημονική μέθοδος”;

Ένα παράδειγμα θα ήταν ένα πρόβλημα με το αυτοκίνητό σας. Εάν το αυτοκίνητό σας δεν ξεκινούσε, θα αρχίζατε ένα συνειρμό σκέψεων βασισμένο στη λογική για να βρείτε την πηγή του προβλήματος. Η λογική θα καθοδηγούσε την εστίασή σας αρχίζοντας, πιθανώς, με το πόση βενζίνη έχει το αυτοκίνητο, προχωρώντας στη μίζα, κλπ. Αυτή είναι η επιστημονική μέθοδος που εφαρμόζεται στην επίλυση προβλημάτων. Μια μη επιστημονική μέθοδος για ένα τέτοιο πρόβλημα θα ενέπιπτε στην κατηγορία του παραλόγου. Για παράδειγμα εάν το αυτοκίνητό σας δεν ξεκινούσε θα ήταν παράλογο να κοιτούσατε τα λάστιχα, γιατί οι ρόδες δεν θα είχαν καμία σχέση με τους μηχανισμούς που σχετίζονται με το πρόβλημα.

Eίναι βιώσιμη η προσέγγισή μας στην κοινωνική λειτουργία;

Δυστυχώς, η προσέγγισή μας στην κοινωνική λειτουργία στερείται κατά ένα μεγάλο μέρος τη λογική και τη μεθοδολογία, αλλά μάλλον καταδύεται στην παράδοση, τη δεισιδαιμονία και τις ξεπερασμένες μεθόδους συμπεριφοράς. Μια επιστημονική προσέγγιση στην κοινωνία, που χρησιμοποιεί τη λογική και την αιτία για να αξιολογεί και να αντιδρά στα κοινωνικά ζητήματα θα είχε μια φυσική έλξη προς τη βιωσιμότητα, γιατί σε μια τέτοια προσέγγιση τίποτα δεν μπορεί να απομονωθεί ή να αποσυνδεθεί. Με άλλα λόγια, πρέπει να σταματήσουμε να βλέπουμε τον κόσμο μέσα από τις παρωπίδες των συστημάτων και των ιδεολογιών που έχουν δημιουργηθεί στο παρελθόν και να αρχίσουμε να βλέπουμε τον κόσμο με τον πιο ευρύ και αμερόληπτο τρόπο που μπορούμε. Το μόνο μέσο που υποστηρίζει αυτήν την προσέγγιση είναι η επιστήμη και τα δώρα της επιστήμης έχουν αναμφίβολα αποδείξει την ισχύ της. Επομένως, είναι καιρός να χρησιμοποιήσουμε τις μεθόδους της επιστήμης στην προσέγγισή μας στην ίδια την κοινωνία.

Πόσο βιώσιμα είναι τα σημερινά μοντέλα της κοινωνικής λειτουργίας;

Μια γρήγορη ματιά στα μοντέλα λειτουργίας που χρησιμοποιούνται στον κόσμο σήμερα απεικονίζει μια καταφανή αμέλεια της αιτίας, της λογικής και της επιστημονικής εφαρμογής. Οι οικονομικές δομές μας είναι βασισμένες σε μέσα ανταλλαγής και τιμών που έχουν μικρή σχέση με τους αληθινούς πόρους και την πραγματικότητα. Η θρησκεία συνεχίζει να κηρύσσει κοσμοθεωρίες που έχουν από καιρό ξεπεραστεί από την προοδευτική επιστημονική σκέψη. Το σύστημα εργασίας μας είναι οργανωμένο έτσι ώστε οι άνθρωποι να πρέπει να δουλέυουν προκειμένου να κερδίσουν τα χρήματα για να επιβιώσουν, ενώ η πραγματική συμβολή αυτών των επαγγελμάτων στην κοινωνία είναι ιδιαίτερα ύποπτη, δείχνοντας ότι υπάρχουν επαγγέλματα για να κρατούν τους ανθρώπους εργαζομένους προκειμένου να ζουν και να υποστηρίζουν την οικονομική δομή. Αυτό είναι σπατάλη της ανθρώπινης ζωής.

Υπάρχει βιώσιμο μέλλον για την ανθρωπότητα;

Υπάρχουν πάρα πολλές απόψεις σχετικά με την κατανόηση ότι οι τρέχοντες κοινωνικοί μας θεσμοί είναι μη βιώσιμοι. Για να συνοψίσουμε το θέμα, η ζωή μας στη γη πρέπει να έχει μια θεμελιώδη προϋπόθεση στην οποία οι ενέργειές μας θα σχετίζονται. Αυτή η προϋπόθεση πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο εμπειρική και να μην βασίζεται στην ατομική άποψη ή προβολή. Από μια επιστημονική προοπτική, βλέπουμε ότι οι πόροι και η ανθρώπινη ευφυΐα είναι τα πολυτιμότερα ζητήματα. Η ανθρώπινη νοημοσύνη και συνειδητοποίηση, συνδυασμένες με τη στοχαστική διαχείριση και τη χρηση των γήινων πόρων είναι πραγματικά τα μόνα θεμελιώδη ζητήματα. Όλα τα άλλα χτίζονται πάνω σε αυτά. Επομένως, πρέπει να αρχίσουμε μια προσέγγιση που μεγιστοποιεί την εκπαίδευση, την τεχνολογία και τη διαχείριση των πόρων.

Μέχρι να γίνει αυτό, η βιωσιμότητα θα βρίσκεται σε κίνδυνο. Αυτός είναι ο στόχος του κινήματος Zeitgeist.