Psychology | Ψυχολογία

Η ψυχολογία ορίζεται συχνά ως «Η επιστήμη που ασχολείται με τις πνευματικές διαδικασίες και την συμπεριφορά».

Στο σύγχρονο κόσμο, υπάρχουν βασικά δύο κυρίαρχες σχολές σκέψης. Οι «γενετιστές» και οι «συμπεριφοριστές»… η παλιά διαμάχη της «φύσης εναντίον ανατροφής».

Οι Γενετιστές ρέπουν προς την αντίληψη ότι η ανθρώπινη συμπεριφορά πηγάζει από το ένστικτο και την κληρονομικότητα. Συχνά στις ειδήσεις βλέπουμε ρεπορτάζ για κάποιες μελέτες που περιγράφουν την «γενετική προδιάθεση» του να είναι κανείς ρεπουμπλικάνος, ή καπνιστής. Αυτό υποστηρίζει την κοσμοθεωρία του «προγραμματισμένου» κόσμου και ότι ακόμα και λεπτές εκφράσεις της συμπεριφοράς, όπως μιας τάσης για εθισμό είναι τρόπου τινός γενετικές ή «ενστικτώδεις».

Οι «Συμπεριφοριστές», από την άλλη, βλέπουν τον άνθρωπο ως προιόν γαλούχησης, που βασίζεται στην περιβαλλοντική έκθεση του ατόμου. Έτσι, οι πράξεις ενός ατόμου πηγάζουν από την εμπειρία ή έναν ενεργοποιημένο τρόπο σκέψης, που προέρχεται από κεκτημένη κατανόηση. Ο μηχανισμός δράσης/ πεποίθησης λοιπόν, πηγάζει από μτην μάθηση, όχι την κληρονομικότητα ή το ένστικτο.

Ποιο είναι το πιο σωστό; Προφανώς, και οι δυο απόψεις είναι κατά κάποιο τρόπο σωστές. Το ενδιαφέρον μας στην επιβίωση και αναπαραγωγή είναι προγραμματισμένο/ γενετικό κατά κάποιο τρόπο, καθώς σχετίζεται άμεσα με τη θεμελιώδη επιβίωση. Ωστόσο, τα μέσα με τα οποία επιτυγχάνεται η επιβίωση βασίζονται εξ ολοκλήρου στην κοινωνική κατήχηση αυτού του ατόμου. Εάν ένα άτομο μεγαλώσει σε ένα ελλειματικό, χτυπημένο από ανέχεια περιβάλλον, με περιορισμένη πρόσβαση στην εργασία, θα αναπτύξει κάτι παραπάνω από απλή κλίση εμπλοκής σε παράνομες δραστηριότητες ώστε να επιβιώσει… ακόμα περισσότερο, ένα άτομο ας πούμε της μεσαίας τάξης που έχει εκπληρωμένες τις βασικές του ανάγκες. Από την άλλη, εάν ένα πολύ πλούσιο άτομο μεγαλώσει σε ελιτίστικη οικογένεια και άρα γαλουχηθεί στην ιδέα ότι η τάξη του υπηρετεί ως σύμβολο κύρους, πολύ συχνά θα εκμεταλλεύεται τους εργαζομένους του ή θα εμπλακεί σε παράνομες δραστηριότητες ώστε να συμμορφωθεί με την ταυτότητά και την κοινωνική αλαζονεία που αντιλαμβάνεται ως αληθινή.

Το θέμα είναι ότι στην πραγματικότητα η περιβαλλοντική κατήχηση επηρεάζει το 99% των πράξεών μας και οι συνεχείς μελέτες συμπεριφοράς το αποδεικνύουν συνεχώς. Οι άνθρωποι γίνονται αλκοολικοί όχι λόγω γενετικής προδιάθεσης, μα λόγω της επιρροής των γονέων και των φίλων τους. Εάν κακοποιήσετε ένα παιδί, είναι πολύ πιθανό μεγαλώνοντας να αυτό να κακοποιεί άλλα παιδιά. Όταν τα ΜΜΕ προωθούν μια συγκεκριμένη ιδέα στην κοινωνία, όπως «τρομοκρατία», το κοινό κατηχείται στο να πιστεύει ότι συνιστά μια πραγματική απειλή, ανεξαρτήτου πραγματικότητας. Γεγονός αποτελεί ότι είμαστε αναδυόμενοι, ευάλωτοι οργανισμοί, υποκείμενοι σε συνεχείς επιρροές, κατήχηση και αλλαγές ως ένα συγκεκριμένο βαθμό. Αυτός ο «βαθμός» εξαρτάται κατά ένα μεγάλο μέρος από τις κοινωνικές/ ιδεολογικές ταυτοποιήσεις που πολλοί κατηχήθηκαν να θεωρούν αμετάβλητες. Σε αυτό ακριβώς το σημείο συνείδησης είναι που υπεισέρχεται η παράλυση, καθώς δεν υπάρχει καμία φυσική ένδειξη πως ο,τιδήποτε νομίζουμε για το σήμερα δεν θα θεωρείται ξεπερασμένο στο μέλλον, καθώς ένα από τα λίγα πράγματα που μπορούμε να θεωρούμε ως δεδομένα (μέχρι τώρα) είναι το γεγονός ότι όλες οι συνισταμένες της φύσης είναι αναδυόμενες. Η «ταυτοποιήση» με ένα σύνολο συνειδητοποιήσεων για το καλό της ακεραιότητας κάποιου, αποτελεί σοβαρή διαστρέβλωση στον κόσμο μας, καθώς θεωρείται «αδυναμία» η απόδειξη του σφάλματος κάποιου. Αυτό είναι φυσικά παράλογο, καθώς η απόδειξη των σφαλμάτων είναι ο γενικός τρόπος μάθησης και δεν θα έπρεπε να αποτελεί επίφοβη κατάσταση.

Ο Fritz Pearls είπε κάποτε ότι « Το ανθρώπινο είδος είναι το μόνο είδος με την ικανότητα παρέμβασης στην ίδια του την εξέλιξη». Αυτή είναι μια σημαντική συνειδητοποίηση, καθώς τα συστήματα πεποιθήσεών μας, τα οποία νομίζουμε ότι πρέπει να διατηρήσουμε για να υποστηρίξουμε την ταυτότητά μας , συχνά στέκονται εμπόδια σε νέες, μεταβαλλόμενες συνειδητοποιήσεις και στην προσωπική ανάπτυξη.

Οι κυρίαρχοι θεσμοί που διαιωνίζουν αυτήν την παράλυση φαίνεται να είναι οι Θεϊστικές Θρησκείες και το Χρηματικό Σύστημα. Η Θεϊστική θρησκεία προωθεί μια τυποποιημένη κοσμοθεώρηση, με μια κατανόηση που βασίζεται στην «πίστη» που απορρίπτει την λογική και τις νέες πληροφορίες. Το Χρηματικό σύστημα (σε όλες τις χώρες) βασίζεται στον Ανταγωνισμό για την Εργασία και άρα στην Εργασία για το Χρήμα. Πολύ απλά, η «ανταγωνιστική λογική» μπορεί να επιβιώσει μόνο μέσω της αυτό-διαιώνισης και η αυτό-διαιώνιση και το προσωπικό συμφέρον οδηγεί φυσικά σε ένα στατικό θεσμό που προτιμά να μην αλλάζει, καθώς απειλείται η επιβίωση της επιχείρησης, της κυβέρνησης και τα λοιπά.

Αυτό καθιστά το σύστημα μη διατηρήσιμο.